Jon Ortuondo, BAMeko Musika, Plastika eta Gorputz Adierazpenaren Didaktika Saileko irakasle eta ikertzailea, Mexikora joan zen Erasmus+ programaren bidez elkartruke akademiko bat egitera

Jon Ortuondo Musika, Plastika eta Gorputz Adierazpenaren Didaktika Saileko BAMeko irakasle eta ikertzailea elkarrizketatu dugu.

Nola sortu zen Mexikon truke akademiko bat egiteko aukera?

Aukera Deustuko Unibertsitateak kudeatzen duen Erasmus+ programaren bidez sortu zen. Aspalditik neukan atzerrian egonaldi bat egiteko kezka, baina ez nuen nahi edozein esperientzia izaterik, maila profesionalean zein pertsonalean benetako balioa izango zuen zerbait baizik. Horregatik, denbora hartu nuen nire interes eta helburuekin bat zetorren helmuga bat bilatzeko. Prozesu horretan, Carlos Velázquezekin harremanetan jarri nintzen, nire ikerketa-ildoan (Kooperazioa Heziketa Fisikoan) laguna eta erreferentea dena, eta gainera, Latinoamerikan ibilbide luzea duena, kongresu eta prestakuntzetan parte hartzen. Berak gomendatu zidan Universidad Contemporánea de las Americas (UNICLA) unibertsitatea, zeinarekin gertuko harremanak eta loturak zituen. Lotura horri esker, dena taxutuz joan zen, egonaldia zehaztu arte.

Zein izan zen zure lehen inpresioa unibertsitatera eta herrialdera iritsi zinenean?

Zitácuaron (Mexiko) eta unibertsitatean egin nuen egonaldi osoan zehar konstante mantendu zen nire lehen inpresioa, jaso nuen harrera sinestezina izan zen. Lehenengo momentutik oso ongi hartua sentitu nintzen, bai maila pertsonalean eta baita profesionalean ere.

Nire tailerren eta hitzaldien antolaketa ezin hobea izan zen, eta bai nire arloko irakasleek bai beste arlo batzuetakoek interes handia erakutsi zuten nire ekarpenetan. Ikasleak ere bereziki parte-hartzaileak izan ziren, eta ikasteko gogo handia erakutsi zuten. Hori dela eta, saio bakoitza oso dinamikoa eta atsegina izan zen.

Harrera hori oso ondo laburbiltzen duen anekdota izan zen unibertsitateak antolatu zuen ongietorri ekitaldi protokolarioa. Aurkezpen formala prestatu zuten himno, rantxera eta esker oneko hitzekin, eta biziki hunkitu ninduten. Nekez ahaztuko dudan keinua da.

Mexikora bidaiatzen nuen lehen aldia zen, gainera, eta liluratu ninduen bai bere kulturak, bai bertako jendearen gozotasunak, inguruaren edertasunak eta, jakina, bertako gastronomia, askotarikoa bezain zaporetsua. Modu atseginean harritu ninduen haien hezkuntza-sistema hobetzeko erakusten duten interes handiak, eta horrek lotura handia izan zuen nire helburu profesionalekin.

Zer alde aurkitu zenuen Mexikon irakasteko edo ikertzeko moduan?

Nire egonaldian, garatu nituen edukiak ikasle askorentzat nahiko berritzaileak izan zirela iruditu zitzaidan. Mexikon Heziketa Fisikoaren didaktikari dagokionez, erreferente onak dauden arren, arlo honetako lankidetzaren ikuspegi espezifikoa oraindik ere bere curriculum-ikuspegian indar handiagoz garatu eta integratzeko potentziala duen lerroa dela ohartu nintzen.

Egia da Espainiako erreferente batzuek, hala nola Carlos Velázquezek edo Jesús Vicente Omeñacak, presentzia etengabea dutela dagoeneko herrialdean, ikastaroen, hitzaldien eta kongresuen bidez, eta hori oso positiboa da. Hala ere, lankidetza Mexikoko Heziketa Fisikoaren barruan ardatz metodologiko gisa finkatzeko oraindik ibilbide zabala dagoela uste dut, bai prestakuntza mailan, bai ikerketa mailan.

Atentzioa eman zidan beste gauza bat irakasleen estatus soziala eta haien lanarekiko errespetua izan zen. Hezkuntzak eta irakaskuntza lanbideak duten balioari buruzko kontzientzia sozial handiagoa sumatu nuen, bai ikasleen aldetik, bai gizartearen aldetik, oro har. Gure testuinguruarekin alderatuta, ezbairik gabe, alde bat markatzen duen alderdia da.

Zer ikasi duzu esperientzia honetatik, bai maila profesionalean, bai pertsonalean?

Zalantzarik gabe, oso esperientzia atsegina izan da arlo profesionalean, baina batez ere arlo pertsonalean. Esperientzia honetatik ikasketa asko ditut, eta horietako batzuk aipatuko ditut: hezkuntzarekiko errespetu sakona eta irakaskuntza lanbidearen aitortza soziala, gonbidatutako pertsonari anfitrioiek ematen dioten arreta, edo tokiko kulturak nola bustitzen duen bai hezkuntza sistema eta bai eguneroko irakaskuntza lana.

Egonaldi honi esker, ezagutzak partekatzeaz gain, hartu-eman pertsonal eta akademikoaren bidez aberastu naiz. Eskerrak eman nahi dizkiot zintzoki Deustuko Unibertsitateari honelako programak eskaintzeagatik, esperientzia eraldatzaileei ateak irekitzen dizkietenak, eta BAMi, aukera paregabe honetan parte hartu ahal izateko eman zizkidan erraztasun guztiengatik. Dudarik gabe, irakasle eta ikertzaile gisa egin dudan ibilbidea markatuko duen bizipena izan da.